Су-кадык бала – билеге сӱӱнчи

Бӱгӱн бис кычыраачыларды ойто ло јиит специалисттерле таныштырып турубыс. Былтыргы јылда аймактыҥ тӧс эмчилигиниҥ «педиатрия» бӧлӱгинде база јаан солунталар болуп, јиит медишчилер ишке алынган. Олор саал сӧӧктӱ врач-педиатрлар Тана Петровна Ортонулова ла Виктория Юрьевна Чулунова. Тана Петровна Ортонулованыҥ (1992 ј.) чыккан-ӧскӧн јери - Балыктујул јурт. Ол Валентина Ивановна (кыс ӧбӧкӧзи Петпенекова) ла Петр Исакович Ортонуловтордыҥ билезинде јаан кызы. Кыстардыҥ ортоны – Алена, тургуза ӧйдӧ Улаганныҥ балдарыҥ садында тазыкчыраачы болуп иштейт. Эҥ оогожы – Роксана, Балыктујул јурттыҥ орто ӱредӱлӱ школында 7-чи класста ӱренет.

Тана Петровна 2009 јылда јербойыныҥ школын јакшы темдектерле божодып, Барнаул каладагы АГМУ-ныҥ (Алтайский государственный медицинский университет) «педиатрия» бӧлӱгине амадап кирет. 2015 јылда кӱӱнзеп кирген ӱредӱзин јеҥӱлӱ божодып, врач-педиатрдыҥ дипломын колго кийдирип, бу ла медуниверситеттиҥ бӧлӱгинде билгирин интернатурада бир јылдыҥ туркунына тереҥжидет. Ого медишчиниҥ ӱредӱзи тӱгенген соҥында, бу ла јыл Тӧрӧл аймагыныҥ тӧс эмчилигинде иш келижет. Тана Петровна мында јарым јылдыҥ туркунына балдардыҥ су-кадыгын ширтер, орныктырар кыпта врач-педиатр болуп иштейт. Јиит специалист 1-кы участоктыҥ ( Балыктујул јурттыҥ, Улаганныҥ Заречный, Крайний, Круговой, Пограничный, Юбилейный, Октябрьский ле Н.Н. Улагагашевтиҥ адыла адалган оромдор) балдарын эмдейт.

Экинчи јиит специалист, врач-педиатр Виктория Юрьевна керегинде айдар болзобыс, ол база Балыктујул јуртта чыккан. Оныҥ эне-адазы Елена Владимировна (Кеденова) ла Юрий Алексеевич Чулуновтор. Олордыҥ билезинде ӱч бала: эки кыс, бир уул. Виктория Юрьевна – экинчизи. Оныҥ эјези Эмма Юрьевна ӱредӱчиниҥ јолын талдап, Чибилӱ јурттыҥ орто ӱредӱлӱ школында психолог болуп иштейт. Андрей карындажы Балыктујулдыҥ школыныҥ 7-чи клазында ӱренет.

«Тана Петровнала кожо Балыктујулдыҥ школында бир класста 4-чи класска јетире ӱренип, Горно-Алтайск каладагы В.К. Плакастыҥ адыла адалган республиканский гимназияда ӱредӱмни улалткам. Гимназияны божодып, эл-јоныма тузалу јӱрерге, медишчи болорго кӱӱнзегем. Бу ла ӧйдӧ баштамы класстарда кожо ӱренген Тана Петровна база медишчиниҥ ӱредӱзине кирерге турганын угуп, тыҥ сӱӱнгем. Онойып, удабай ла экӱ Барнаул каланыҥ медуниверситединиҥ «педиатрия» бӧлӱгиниҥ студенттери боло бердис. Экӱ качан да узак айрылышпайтаныс: бир бӧлӱкте ӱренип, общежитиениҥ бир кыбында јатканыс. Кожо интернатураны ӧдӱп, эмди де бир эмчиликте иштеп, бой-бойысты јӧмӧжип јӱредис. Керек дезе, бистиҥ эне-адаларыс јажыт, карындаш-сыйындарыс та бир класста ӱренет. Ӱзеери экилебис саал сӧӧктӱ, эјелу-сыйынду ӱӱре-јелелер. Оныҥ да учун Тана Петровнала экӱ бой-бойыска јуук болуп турганыс ол болбой» - деп, Виктория Юрьевна јылу каткырып, куучынын тӱгести.

Виктория Юрьевна аймактыҥ тӧс эмчилигиниҥ «педиатрия» бӧлӱгинде Улаган јурттыҥ 2-чи участогында (Саратан јурттыҥ, Улаганныҥ Аэропортный, Лесной, Молодежный, Северный, Подгорный, Карьерный, Энергетиктердиҥ, Петр Суховтыҥ, А.Г. Калкинниҥ, С.С. Суразаковтыҥ, Л.В. Кокышевтиҥ, И.И. Ортонуловтыҥ адыла адалган оромдор) јадып турган балдарды бойыныҥ ајарузында тудуп, су-кадыгын орныктырарында камаанын јетирет.

Јиит врачтардыҥ куучыныла болзо, эмчиликтиҥ «педиатрия» бӧлӱгинде тургуза ӧйдӧ бастыра јаба јети медишчи иштейт. Ӱч врач-педиатр: Диана Дмитриевна Санина, Тана Петровна Ортонулова, Виктория Юрьевна Чулунова. Тӧрт медсестра: Ольга Станиславовна Тыдынова, Чейнеш Васильевна Тушташева, Аэлита Алексеевна Колян, Рада Азаматовна Тондоева. Олор ортодо эҥ ле ишмекчи јолы узун, јирме јылга јуук ак-чек иштеген ишчилер Чейнеш Васильевна ла Аэлита Алексеевна. Ӧмӧлик јаан эмес, нак, бой-бойына кару.

Виктория Юрьевна быјыл Барнаул каладагы медуниверситеттиҥ «дерматовенерология» кафедразын божодып, «дерматовенеролог» специальность алып, аймактыҥ тӧс эмчилигинде ижин улалтарга амадаган кӱӱн-санаазыла ӱлешти.

Врач-педиатрлар бала чыкканынаҥ ла ала оныҥ су-кадыгын кичееп ле корып, катан-бек чыдап, эл-јонныҥ тоозына кожулзын деп кичеенедилер. Олор кажы ла јаҥы чыккан баланы эмчиликтеҥ чыгарып јатса, оныҥ су-кадыгыныҥ айалгазын ширтеп, ол бир айлу болгончо неделеде бир, ӱч айга јеткенче бир айда эки катап, јажы толгончо кажы ла айда оныҥ айлына барып, оныҥ јаанап, таскап турганын лаптап кӧрӧдилер. Анайда ок, ол ло ӧйдӧ эмчиликтиҥ кыбында прием ӧткӱредилер. Биледе су-кадык бала чыдап јатканы оныҥ эне-адазында, јуук улустарына недеҥ де баалу болот. Оныҥ шылтузында болчомдордыҥ су-кадыгына јаан ајару салылып турганы ол.

Эмчиликтиҥ јиит врач-педиатрлары, Тана Петровна ла Виктория Юрьевна ачык-јарык, тӧп кылыкту, ижинде чӱтиҥкей, келер ӧйгӧ јаан ижемјилӱ эмдиги чактыҥ јашӧскӱрими деп билдиргиледи. Тургуза ӧйдӧ олор экилези бойдоҥ. Оныҥ учун кыстарга келер ӧйдӧ бек, ырысту биле, сӱӱнчи, ижинде једимдер кӱӱнзери артат. Мынаҥ ары јаҥыдаҥ ишмекчи јолына чыккан бу специалисттер алтай эл-јонныҥ айтканыла болзо, Алтайдаҥ айдылу, Кудайдаҥ салымду, кара башту эл-јонынаҥ алкышту артар ченемели бийик медишчилер болор деп иженери артат. Келер јӱрӱм олордыҥ колында…

Источник: Газета Улаганского района "Улаганнын-Солундары"